Via LinkedIn werd ik opmerkzaam gemaakt op het verschijnen van de tweede druk het boek van Marion Uitslag en Tineke Rodenburg. Het boek met als titel ‘Rouwconflict’ en ondertitel ‘Regie op het hart’ is een uitgave van Uitgeverij Stilinovi. Dit wekte mijn interesse omdat in mei 2021 het symposium van ons platform als thema had: ‘Ruzie rond het sterfbed’.
Het gaat over zowel conflicten als verliezen. Een verlies wordt hier gedefinieerd als de waarneming dat een geliefd onderdeel van je leven ten einde is. En daarom gaan ze ons aan het hart: En dan in de betekenis van de vier letters HART: Op verschillende wijzen raakt het ons Houvast, onze Autonomie, ons Rechtvaardigheidsgevoel en onze Toekomst.
Voorzien van diverse aansprekende voorbeelden wordt dit geïllustreerd. Ook hoe verlies en conflict soms zeer verweven kunnen liggen.
Maar dit alleen te constateren help ons niet verder – daarom benoemen zij vijf REGIE-factoren: Ratio: bedenk wat er is gebeurd; Emotie: besef dat verlies en conflict forse impact hebben; Gedrag: handel dan om ook te komen tot Inzicht en om zo te komen tot een nieuw Evenwicht. Dat is hier kort opgeschreven, maar de schrijvers werken het uit.
Wat kunnen we hiermee in onze praktijk?
Allereerst het besef van verwevenheid van verlies en conflict; dat had ik niet eerder zo helder beschreven gezien. De ene partij die het conflict aangaat is ten diepste ook verliezer, net als degene die het conflict aangedaan wordt. Tenminste, als partijen niet kunnen/willen komen tot zelfreflectie en het over de eigen schaduw heen springen. Wat kan dan het besef van deze verwevenheid de mediator behulpzaam zijn.
Verder: al is dit boek niet geschreven vanuit een Christelijke achtergrond (zo wordt er gesproken van het noodlot wat ons treft) ook de Bijbel leert ons deze verwevenheid: wat leidde het conflict in het Paradijs tot een verlies – zo leek het! En: een Christen zal willen leven vanuit de Rechtvaardige – Jezus: wat heeft die een onrecht geleden, wat is Hem een groot conflict aangedaan, wat leidde dat tot Zijn dood. Maar er is meer: Daaruit gemotiveerd kunnen en mogen we naast conflictpartijen en verliezers gaan zitten en hen professioneel bijstaan (dat voorop!) en daarin christelijke bewogenheid tonen. En dat alles met het doel om te komen tot een nieuw evenwicht: om in de verliessituatie toch het leven weer aan te kunnen al wordt het niet meer zoals vroeger.
Mijn conclusie na het lezen van dit boek: dit ga ik zeker nog herlezen en toepassen in gesprekken. De wisseling van perspectief tussen verlies en conflict spreekt mij zeer aan.
Gerard van Barneveld